Bij de uitvoering van aangenomen opdrachten krijgt een aannemer vaak te maken met meerwerk. Wat staat daarover in het bestek of in de inkoopvoorwaarden? Hoe ga je hier (juridisch) handig en verstandig mee om?
Bestek
Bij grotere opdrachten is er vaak een architect die in het bestek en met bijvoeging van tekeningen een bouwproject heeft beschreven en uitgewerkt. Vragen en opmerkingen kunnen worden gesteld en worden nader toegelicht in een ‘nota van inlichtingen’, waarvan de uitkomsten dan worden verwerkt in het bestek en de aanneemsom.
Afwijkingen
Het komt voor dat er lopende de uitvoering toch nog bestekwijzigingen zijn of dat er bestekafwijkingen worden doorgevoerd. Dat levert in principe meerwerk op, vaak ook met verrekening van minderwerk. Wat doe je als dat meerwerk niet strookt met de situatie?
Bepaling meerwerk
Meestal wordt in het bestek een artikel opgenomen over de regels over meer- en minderwerk. In de meeste gevallen wordt er direct vermeld dat meer- en minderwerk alleen wordt geaccepteerd na schriftelijke overeenstemming vooraf. Dit om geharrewar achteraf te voorkomen over aard, vorm, prijzen en latere oplevering.
Het komt ook voor dat er in het bestek wordt afgeweken van de normale (UAV-)regel. Zo kan er een artikel worden opgenomen dat bij niet van tevoren overeengekomen prijzen, de aannemer gehouden is de uitvoering te continueren, inclusief meer- en minderwerk, en dat de verschillen van mening over prijzen pas bij de eindafrekening aan bod zullen komen. Zo worden de bouwvoorwaarden volgens de UAV min of meer buiten spel gezet.
Meerwerk accepteren? Let er altijd op om welk meerwerk het zal gaan en in welk stadium.
Als meerwerk het eigen vakgebied betreft, hoeft een aannemer daar geen bezwaar tegen te hebben. Betreft het zeer geavanceerd meerwerk waar men een groot risico loopt, dan kan men niet verplicht worden dat te accepteren en uit te voeren.
Een opdrachtgever mag geen meerwerk afdwingen als dat onredelijk en/of onaanvaardbaar is, bijvoorbeeld door het Bouwbesluit.
De bouwwerkzaamheden zijn al te ver gevorderd waardoor wijzigingen onmogelijk zijn.
De gewenste wijzigingen zijn in strijd met de opzet van het bouwplan.
Wat is handig en verstandig om te doen?
Bestek: bestudeer altijd goed het administratieve deel van het bestek op afwijkingen over de regels over onder andere meerwerk. Vraag zo nodig een toelichting of aanpassing. Een bouwrechter kan meestal later opgenomen bepalingen in een bestek niet ongedaan maken.
Aanvullen: wellicht is een aanvulling over betaling en de hoogte van het meerwerk nog toe te voegen aan het bestek. Denk aan een vooruit- of termijnbetaling en een uiterste meerwerklimiet van 25% van de aanneemsom in verband met de opleveringsdatum.
Uitvoeren: controleer altijd of je verplicht bent om het meerwerk te allen tijde uit te voeren. Denk daarbij aan je eigen deskundigheid en capaciteit. Belangrijk is dat je in alle situaties zo snel mogelijk bij een wijziging of afwijking schriftelijk akkoord krijgt voor het meer- en minderwerk (over de prijs en/of een latere opleveringsdatum, enzovoort).
Architect: vergewis je ervan of en in hoeverre een architect gevolmachtigd is als het gaat over het toekennen van (groter) meerwerk. Een goedkeuring van de opdrachtgever is vaak essentieel.
Proactief: zorg zelf voor een snelle prijsopgave en goedkeuring om het project zonder vertraging, stagnatie of geschil te laten verlopen.
Tip: als de aannemer de financiële en vakkundige risico’s wil beperken, moet hij in de situatie van meerwerk proactief te werk gaan. Houd rekening met deskundigheid, capaciteit of bouwverordeningen. Let op de voorwaarden in het bestek of in de inkoopvoorwaarden en maak liefst vooraf aanvullende schriftelijke afspraken.