De coronapandemie heeft de medische zorg ook in 2021 onder druk gezet. De crisis heeft de risico’s (zoals hoge werkdruk en personeelstekort, oplopende zorgkosten, dubbele vergrijzing, inefficiëntie) blootgelegd en hier en daar geleid tot een versnelling van veranderingen. Financieel gezien was het een positief jaar voor de branche. Zowel de omzet- als de winstontwikkeling is in 2021 versneld.
Dit blijkt uit het SRA-rapport ‘Branches in Zicht 2022, de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen’.
Brede omzetgroei, maar grote winstverschillen
De medische zorg heeft in 2021 een omzetontwikkeling laten zien van 10,5%, tegenover bijna 6% een jaar eerder. Hiermee presteert de branche min of meer in lijn met het mkb-gemiddelde (+10,1%). De winst is met ruim 20% toegenomen, versus +10,5% in 2020. Hiermee blijft de zorg achter bij het mkb-cijfer (+37,6%).
De omzetgroei wordt breder gedragen dan in eerdere jaren: 75,5% van de zorgondernemers zag de omzet stabiliseren of toenemen (in 2020 was dit bijna 64%). De winstontwikkeling is echter minder eenduidig. Bijna 61% van de zorgondernemers heeft de winst in 2021 zien stabiliseren of stijgen, maar bijna een derde zag de winst juist met 50% of meer afnemen.
Sterke groei in vergelijking met pre-corona
In vergelijking met de situatie voor de coronacrisis heeft de medische zorg het in 2021 goed gedaan. Zowel de omzetgroei (+17,5%) als de winstontwikkeling (+42,6%) was aanzienlijk beter dan in 2019. De positieve cijfers worden beïnvloed door de continuïteitsbijdrage (CB) en compensaties voor de extra zorgkosten van de overheid.
Sterke winst tandartsen, huisartsen blijven achter
Binnen de branche valt op dat de huisartsen in 2021 zowel wat betreft omzet- als winstontwikkeling achterblijven bij het branchegemiddelde. Ook in vergelijking met 2019 laten huisartsen minder goede cijfers zien dan de branche als geheel. Tandartspraktijken, ambulante jeugdzorg en maatschappelijk werk lieten in vergelijking met 2020 én met 2019 een sterke winstontwikkeling zien, ruim boven het branchegemiddelde.
Personeelskosten opnieuw sterk omhoog
Net als in voorgaande jaren liepen de personeelskosten, met afstand de grootste kostenpost van een zorgorganisatie, op. De stijging van bijna 15% was echter veel sterker dan in eerdere jaren. In 2021 konden zorgmedewerkers via hun werkgever aanspraak maken op een Zorgbonus. Deze subsidie is in mindering gebracht op de personeelskosten. Desondanks lag de stijging van de personeelskosten in de branche duidelijk boven het mkb-gemiddelde van bijna +8%.
De loonkosten zijn in 2021 met ruim 9% gestegen, ten opzichte van bijna 5% voor het mkb als geheel. In 2020 liepen de loonkosten iets sterker op. De post ‘overige personeelskosten’, waaronder ook de inzet van uitzendkrachten valt, is erg sterk gestegen: ruim 81%, tegenover -19% een jaar eerder.
Financiële positie licht achteruit
De financiële positie van bedrijven in de medische zorg is licht verslechterd. Uit de analyse van SRA-BiZ blijkt dat het percentage ondernemingen dat aan de financiële verplichtingen kan voldoen (een PD-rating <1%), is uitgekomen op bijna 88, tegenover bijna 90 een jaar eerder. De branche doet het daarmee nog wel beter dan het mkb-gemiddelde, dat licht verbeterde naar ruim 86%.