De financiële basis is solide, personeelstekort is knelpunt voor productiviteit
Voor 2020 zijn mkb-ondernemers financieel gezien erg positief gestemd. Zowel de omzet als de winst zal naar verwachting in de dubbele cijfers groeien, zo blijkt uit het nieuwe SRA-BiZ-visierapport '2020 in Zicht, de verwachtingen van Nederlandse ondernemingen'. Toch past enige reserve, omdat het mkb gevoelig blijft voor conjuncturele schommelingen.
SRA-bestuursvoorzitter Jan Zweekhorst: ‘Om de concurrentiepositie en de economische groei structureel op peil te houden, zal het mkb productiever moeten worden en meer moeten investeren in het eigen verdienvermogen en in innovatie. Ook de overheid kan meer bijdragen met stimulerende maatregelen en consistent beleid.’
Omzetgroei verder omhoog, winstgroei stijgt minder snel
Mkb-ondernemers gaan voor 2020 uit van een omzetgroei van bijna 17%. Daarmee zijn ze opnieuw positiever gestemd dan een jaar geleden (bijna 11%). De verschillen tussen de branches zijn fors. De autobranche rekent op een bovengemiddelde groei, net als specialistische zakelijke dienstverleners. De medische zorg blijft achter met een verwachte omzetgroei van 8%. Ook de horeca (10,5%) en de detailhandel (11,7%) zijn in hun omzetprognose relatief gematigd, maar positiever dan vorig jaar.
De verwachte winstgroei ligt duidelijk hoger dan vorig jaar: 13,1% tegenover 9,3%. Hoewel het mkb optimistischer is dan in de afgelopen jaren, blijft de verwachte winstontwikkeling opnieuw achter bij de omzetprognose. Dit is een trend die al een aantal jaren zichtbaar is, maar krapte op de arbeidsmarkt en oplopende personeelskosten hebben hierin een steeds grotere rol.
Stijging personeelskosten bij krappe arbeidsmarkt
De personeelskosten zullen in 2020 naar schatting met 5,4% toenemen, ten opzichte van +5% in 2019 en 4,2% in 2018. De kosten stijgen vooral in de industrie (11,4%), de automotive (8%) en de horeca (8%). De detailhandel rekent op een zeer bescheiden stijging van de personeelskosten (0,7%), waar voor 2019 nog een daling van 2,4% werd voorspeld.
De werkgelegenheid in het mkb is gegroeid en de werkloosheid is laag. Het valt dus niet mee om het juiste talent te vinden. Niet voor niets geeft meer dan de helft van de ondernemers aan dat dit voor 2020 de grootste uitdaging is. Dit geldt vooral voor de transportsector, de industrie en de bouw. Voor de medische zorg, de autobranche en bouwondernemers vormen ook maatregelen van de overheid een belangrijke bedreiging.
Efficiënter werken en meer investeren
Het arbeidsaanbod zal naar verwachting niet sterk groeien. Productiviteitsgroei moet daarom vooral komen uit nieuwe verdienmodellen en efficiëntere manieren om mensen en middelen in te zetten, zoals digitalisering. Het mkb blijft voor 2020 dan ook inzetten op efficiënter werken, vooral in de industrie en de bouw. Daarnaast zullen de investeringen in 2020 naar verwachting verder stijgen (+8,7%, ten opzichte van 5,5% een jaar geleden).
Kredietwaardigheid opnieuw verbeterd
Uit het SRA-BiZ-onderzoek komt naar voren dat de kredietwaardigheid van mkb-bedrijven opnieuw is verbeterd, met uitzondering van de logistieke sector (lichte daling). Het percentage ondernemingen dat aan alle financiële verplichtingen kan voldoen, is gestegen van 80 in 2017 naar bijna 82 in 2018. De industrie en de bouw laten hierin de sterkste verbetering zien, maar de medische zorg blijft aan kop met ruim 92%.